Pielęgniarstwo XXI wieku

Radzenie sobie dzieci i ich rodzicow (opiekunow) z chorobą dziecka – systematyczny przegląd piśmiennictwa

Pielęgniarstwo XXI wieku Vol.21, Nr 2(79)/2022, 106-114

10.2478/pielxxiw-2022-0011

© 2022 Uniwersytet Medyczny w Lublinie. This is an open access article distributed under the Creative Commons Attribution-NonComercial-No Derivs licence (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/)

Jadwiga Bąk¹ , Danuta Zarzycka² 

¹ Doctoral degree student, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin/Doktorantka, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
² Department of Paediatric and Paediatric Nursing, Chair of Integrated Nursing Care, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin/Zakład Pediatrii i Pielęgniarstwa Pediatrycznego, Katedra Zintegrowanej Opieki Pielęgniarskiej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Streszczenie

Wprowadzenie. Choroba jest stresującym doświadczeniem dla chorego dziecka oraz jego rodziców/ opiekunów. Radzenie sobie oraz badanie określonych zachowań radzenia sobie rodziców i dzieci z chorobą są istotnym elementem opieki. 
Cel pracy. Przedstawienie dostępnych wyników badań w języku angielskim i/lub polskim realizowanych przez badaczy w zakresie strategii radzenia sobie dzieci i ich rodziców/opiekunów z chorobą dziecka.
Materiał i metody. Przegląd systematyczny został przeprowadzony zgodnie z oświadczeniem Preferred Reporting Items for Systematic Review and Meta Analyzes (PRISMA 2020). Elektroniczne bazy danych przeszukane w maju 2021 r. obejmowały PubMed, Scopus i Web of Science. Ograniczenia metodologiczne wykazano przy użyciu pakietu check-lists przeznaczonego do oceny literatury
medycznej (Critical Skills Appraisal Program – CASP). Do analizy zakwalifi kowano 42 artykuły.
Wyniki. Analiza publikacji wykazała, że dzieci i ich rodzice najczęściej radzą sobie z chorobą poprzez wsparcie społeczne, aktywne radzenie sobie, radzenie skoncentrowane na emocjach, odwoływanie się do religii oraz unikanie.
Wnioski. Świadome stosowanie strategii radzenia sobie może przyczyniać się do lepszych wyników w podjętym leczeniu i pozwolić dziecku oraz jego rodzicom poczuć kontrolę nad sytuacją stresową w jakiej się znaleźli. Wiedza o strategiach radzenia sobie stosowanych przez rodziców i dziecko może być pomocna w tworzeniu planów opieki nad dzieckiem.
 

Słowa kluczowe: rodzice, opiekun, dziecko, strategie radzenia sobie, choroba przewlekła

Abstract

Introduction. Illness is a stressful experience for a sick child and its parents (guardians). Coping and studying specific coping behaviors of parents and children with the disease are an essential part of care.
Aim. Presentation of available research results in English and/or Polish, carried out by researchers in the fi eld of coping strategies of children and their parents (guardians) with the child’s disease.
Material and methods. The systematic review was conducted in accordance with the Preferred Reporting Items for Systematic Review and Meta Analyzes (PRISMA 2020) statement. Electronic databases searched in May 2021 included PubMed, Scopus and Web of Science. Methodological limitations demonstrated using the Critical Skills Appraisal Program (CASP) check-lists package. In total 42 articles were qualifi ed for the analysis.
Results. The analysis of the publications showed that children and their parents most often cope with the disease through social support, active coping, emotional-focused coping, referring to religion and avoidance.
Conclusions. Conscious use of coping strategies may contribute to better results in the treatment undertaken and allow the child and its parents to feel in control of the stressful situation in which they fi nd themselves. Knowing about parents’ and child’s coping strategies can be helpful in developing childcare plans.

Key words: parents, guardian, child, coping strategies, chronic disease